Kurtuluş Savaşı, sadece askeri bir mücadeleden ibaret değildir; aynı zamanda siyasi ve diplomatik zaferlerle örülü, çok aşamalı bir süreçtir. YKS'ye hazırlanırken bu sürecin aşamalarını kronolojik ve sistematik bir şekilde anlamak, konuyu çok daha kolay kavramanı sağlar. Gelin, Kurtuluş Savaşı'nı üç ana aşamada, YKS için en kritik noktalarıyla birlikte özetleyelim.
1. Teşkilatlanma: Bağımsızlık İçin İlk Adımlar
Bu aşama, Kurtuluş Savaşı'nın amacı, gerekçesi ve yönteminin belirlendiği, ulusal birliğin sağlandığı dönemdir.
Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919): Milli mücadelenin yol haritası çizilmiştir. "Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır" sözüyle hem bağımsızlık vurgusu yapılmış hem de gelecekteki ulusal egemenlik fikrinin temeli atılmıştır.
Misak-ı Millî (1920): Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde alınan bu kararlar, Türk yurdunun milli sınırlarını çizerek Milli Mücadele'nin hedefini hukuki bir zemine oturtmuştur. Bu durum, İtilaf Devletleri'nin İstanbul'u resmen işgal etmesine neden olmuştur.
TBMM'nin Açılışı (23 Nisan 1920): İstanbul'un işgali ve meclisin kapatılması üzerine Ankara'da açılan Büyük Millet Meclisi, yeni bir devletin fiilen kurulduğunun ilk işaretidir.
2. Savaş Cepheleri: Askeri Mücadele
TBMM'nin açılmasıyla birlikte, Anadolu'nun dört bir yanında işgalcilere karşı askeri bir mücadele başlamıştır.
Doğu Cephesi: Kâzım Karabekir Paşa komutasındaki birlikler, Ermenilere karşı mücadele etti. Bu cephe, Gümrü Antlaşması ile kapanarak TBMM'nin ilk siyasi başarısı olmuştur.
Güney Cephesi: Sivil direniş örgütleri olan Kuva-i Milliye, Fransız ve Ermenilere karşı mücadele etti.
Batı Cephesi: Düzenli ordunun Yunanlılara karşı savaştığı bu cephede, savaşın kaderini belirleyen önemli zaferler kazanıldı:
I. ve II. İnönü Savaşları: Düzenli ordunun ilk zaferleridir.
Sakarya Meydan Muharebesi: Türk ordusunun son savunma savaşıdır. Mustafa Kemal'in "Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır..." sözü bu savaşta söylenmiştir. Zafer sonrası Mustafa Kemal'e Mareşallik ve Gazilik unvanları verilmiştir.
Büyük Taarruz: Kurtuluş Savaşı'nın askeri safhasını bitiren, kesin ve son taarruz zaferidir.
3. Diplomasi: Masadaki Zafer
Askeri zaferler, masada da kazanılan diplomatik başarılarla taçlandırılmıştır.
Mudanya Ateşkes Antlaşması (1922): Bu antlaşma ile Kurtuluş Savaşı'nın askeri safhası sona ermiştir. Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar, savaş yapılmadan geri alınmıştır.
Lozan Barış Antlaşması (1923): Yeni Türk devleti, bu antlaşma ile uluslararası alanda bağımsız ve eşit bir devlet olarak tanınmıştır. Kapitülasyonlar kaldırılmış, Misak-ı Millî'nin birçok maddesi kabul edilmiştir.
Bu konulara çalışırken, her aşamanın bir sonrakine nasıl zemin hazırladığını düşünmek sana çok fayda sağlar. Milli Mücadele'nin teşkilatla başlayıp, askeri başarılarla devam ettiğini ve son olarak diplomatik zaferlerle hedefe ulaştığını unutma. Başarılar dilerim!
0 Yorumlar